Жапония энциклопедиясы ->
G-g: ГЕНДЖИ-МОНОГАТАРИ Глоссарийі («Гендзи туралы әңгіме») жапон классикасының ең ірі ескерткіштерінің бірі. Оның пайда болуы 10-11 ғасырлар тоғысындағы тамаша Хэйан мәдениетінің дамуының апогейі болды. Роман авторы тарихқа Мурасаки Шикибу деген атпен енген императрица Шошидің сарай ханымы деп аталады. Императрица Шоши сарайында «Гендзи Моногатари» романы үлкен жетістікке жетті. Әр отбасы өз көшірмесін алғысы келгендіктен қайта жазылды.
Мәтінді таратудың бұл формасы болашақта кейбір бөлшектердің қосылып, өзгертілуіне әкелді. Оқырмандардың өздері тарауларға атау берген сияқты. Романда елу төрт тарау, үш жүзден астам кейіпкер болса, оның отызын негізгі деп санауға болады, ал әрекет жетпіс жылдық кезеңді қамтиды. Әңгіменің ортасында императордың туған ұлы, князь Генджидің өмірі мен махаббаты бейнеленген.
Ерекше әдемі және барлық мүмкін қасиеттерге ие болған бала туғаннан бастап әмбебап сүйікті болды. Он екі жасында ол кәмелетке толып, бірінші канцлердің қызына үйленді. Бірақ Гэндзи адал күйеу емес еді.
Оның махаббат оқиғаларының шексіз сериясы басталып, өмір қызық пен жарқындыққа толы. Дегенмен жылдар өтеді. Оның тастап кеткен сүйіктілері не өледі, не монастырға барады. Гэндзидің өмірі аяқталуға жақын. Бірақ содан кейін оның жүрегінде қайтадан құмарлық пайда болады — жас Сан-но Майя үшін.
Әттең, тағдыр тәлкегіне түсіп, ханшайым оған опасыздық жасайды, ал оның ұлының әкесі Генжи емес, жас сарай қызметкері болып шығады. Оның істегенінің ақысын төлейтін уақыт келді: бір кездері, әлі өте жас кезінде Гэндзи әкесінің кәнизагын азғырған, ал одан туған ұлы, кейінірек таққа отырған, әкесі-император емес, Генджидің ұлы болған. , ол сенгендей. Романның сюжеті өте күрделі. Кейіпкерлердің тағдырлары күтпеген жерден тоғысады, сезімдер мен тәжірибелер ерекше эмоционалдық биіктерге жетеді.
Шығарманың, сол кездегі көркемдік канондарға сәйкес, бақытты болуы міндетті болатын логикалық аяқталуы жоқ. Бұл жағдай романды аяқталмаған деп санауға негіз болды. Оның соңғы тарауы тек «Бұлтқа тығылу» деген тақырыптан тұрады, бұл батырдың өлімін білдірсе керек.
20-шы жылдары. Н.И.Конрад оқырмандарды Гендзи Моногатаридің бірнеше тарауларының аудармасымен таныстырды. Ондаған жылдар бойы роман туралы түсінік алудың жалғыз жолы осы таңдалған үзінділер болды.
Дегенмен, қазір Мурасаки Шикибудің керемет туындысы біздің мәдениетіміздің бір бөлігіне айналды. Бірнеше жыл бұрын ескерткіштің алғашқы толық аудармасы жарық көрді, оны тамаша орындаған Т.Л.Соколова-Делюсина: осы жұмысы үшін 1993 жылы ол Жапония қорының арнайы сыйлығымен марапатталды. 
Copyright © «JAPAN TODAY» 22.12.2006 Пікірлер Пікір қосу